Ulica Orla - jak odmieniać nazwę

[Kpc21]

Brak remontu torowiska wynika także po części z tego, że wciąż są osoby, które chcą dwupasmwej Kilińskiego od Nawrotu do Orla i dalej na południe

To ta ulica (albo jej patron) jak się nazywa? Orel? Przecież to jest ulica Orla od orłów (ptaków). Ten błąd jest o tyle dziwny, że poprawnie odmieniona została ulica Nawrot.

Podobny często spotykany błąd - "do Tamka" (Tamka - ulica na osiedlu studenckim przy Pomorskiej). Powinno być do "do Tamki", bo ta nazwa pochodzi od tamy. Zresztą w Warszawie Tamkę odmieniają poprawnie (przynajmniej w TV), dlaczego więc łódzka jest pozostawiana w mianowniku?

W języku polskim odmienia się WSZYSTKIE rzeczowniki. Również nazwy własne. Wyjątki można uczynić tylko przy wyrazach pochodzenia obcego, które odmienić byłoby ciężko (np. przez wiele lat w mianowniku pozostawiało się słowo "radio").

[o3r]

Już była dyskusja na ten temat, że być może nazwa ulicy nie pochodzi od ptaka, ale od nazwiska (choć ja skłaniam się ku ptakowi, bo w wielu miastach jest ul. Orla i wątpię, żeby tam też pochodziła od jakiegoś Orla/Ohrla). Być może jest to też jakaś forma gwary łódzkiej. Polonistów zachęcam do badań

[Kpc21]

Gdyby była od nazwiska, miałaby w nazwie również imię, ew. jakieś inne określenie. A nawet jeśli chodzi o osobę, co do której znane jest tylko nazwisko, to jest to mało prawdopodobna opcja.

Znalazłem coś na ten temat:
http://forum.gazeta.pl/forum/w,63,2713950,,Ciekawostka_jezykowo_ornitologiczno_topograficzna.html?v=2

Natomiast jeśli chodzi o Tamkę, Wikipedia podaje że kiedyś tam naprawdę znajdowała się tama, a sama ulica dawniej nosiła nazwę Morska (a obecna Morska, znajdująca się na Górnej, nazywała się niegdyś Pomorska).

[o3r]

Akurat forum GW jest chyba najmniej wiarygodnym źródłem, na jakie można się powołać.

[Kpc21]

Zgodzę się, że forum internetowe wiarygodnym źródłem być nie może, bo w przeciwieństwie nawet do Wikipedii, nikt tych wypowiedzi nie sprawdza. Ale wypowiadają się tam mieszkańcy Łodzi, którzy mogą mieć o tym pojęcie. A to jest temat z 2002 roku, forum Gazety raczej sporo się od tego czasu zmieniło.

Ktoś tam napisał że w reklamówce Te(s)co ulica Rokicińska była podpisana Rokicińskiego - akurat takie błędy są dość powszechne, np. w Ptaku w Rzgowie trasa DK1 podpisana jest jako Autostrada A1 (do odcinka której ze Rzgowa jest przecież kilkadziesiąt km).

[o3r]

Mogą mieć, ale nie ma pewności. Poza tym może im się wydawać, że mają, a nie mają W tym wypadku najlepsze by było przeprowadzenie jakichś badań językoznawczych pod kątem powszechności występowania formy "na Orla" i wtedy będzie można wysnuć jakiś wniosek.

[Kpc21]

http://www.uml.lodz.pl/_plik.php?plik=rozne/2004_09_10.pdf - jest wywiad z językoznawcą, która porusza temat ulicy Orlej. Tyle że w tym samym artykule krańcówka została przetłumaczona jako zajezdnia, tak więc nie wiem czy można mu wierzyć.

Powszechność występowania słów można sprawdzić za pomocą wyszukiwarki internetowej. Nie będzie to badanie naukowe i obejmie wyłącznie Internet, ale zawsze da jakiś obraz. Zrobiłem to i wygląda na to że błędna forma występuje w Internecie częściej od poprawnej ("ulicy orlej" - 1700 wystąpień, "ulicy orla" - 1800 wystąpień), używałem wyrażeń:
"ulicy orlej" -"orła" łódź
"ulicy orla" -"orła" łódź
ze względu na to że znajdował również ulice z innych miast, gdzie może być inna sytuacja oraz znajdował również ulicę Orła (Google nie rozróżnia polskich znaków).

[gothmucha]

Krótko - łodzianie z dziada pradziada mówią "na Orla", "na Karpia", "na aleja Unii" czy "na aleja Politechniki". Może ci to nie odpowiadać, ale tak jest i to jest taka sama specyfika jak np. migawka.

[Karol]

Najważniejsze jest to, że wiadomo o jaką ulicę chodzi bez zbędnego zastanawiania się.

[Marcin]

Migawka to łodzianizm, a cała reszta to błędy. W Łodzi obowiązuje język polski, a w języku polskim słowa odmieniamy.

[o3r]

Ok, na Podhalu też obowiązuje język polski, tak jak i na Śląsku, a mieszkańcy tamtych regionów jakoś nie mówią standardową wersją języka polskiego.

[gothmucha]

Migawka to łodzianizm, a cała reszta to błędy. W Łodzi obowiązuje język polski, a w języku polskim słowa odmieniamy.

A to ciekawe. Powiesz fanom Kolejorza w Poznaniu, ze powinni od dziś śpiewać, ze idą na Kolejarza, bo mieszkają w Polsce etc?

[Tomasz.bu]

Nie można każdego błędu uzasadniać jakąś domniemaną, fikcyjną gwarowością. Z resztą jako łodzianin z obu dziadów i kilku pradziadów mogę powiedzieć, że u nas nigdy się tak nie mówiło, więc zalecałbym jednak trochę ostrożności z tym "tak po prostu jest".

[Adamix]

Wielu łodzian z niektórych dzielnic często mówi "weszłem", "poszłem", ale czy uznasz to za element łódzkiej gwary czy zwykłe nieuctwo?

[o3r]

Ale to jest błąd powszechny, występujący nie tylko w Łodzi.

[Kpc21]

Pozbyłbym się jeszcze kółka do Ronda Solidarności i skierował linię przez Tamka. wszak na Rondzie jest N7 i to wystarczy

Patronem tej ulicy nie jest żaden Tamek ani Tamk. Nazwa pochodzi od tamy, która kiedyś tam się znajdowała. Trudno też tu mówić o regionalizmie, bo nikt nie mówi "na Zielona", "na Zachodnia" ani "na Pomorska".

[SEC]

Tak, jak mamy Stróżę i odmianę - do Stróży, to jak to ma się do miejscowości Dobra przez którą jedzie 60?

[Adamix]

Patronem tej ulicy nie jest żaden Tamek ani Tamk. Nazwa pochodzi od tamy, która kiedyś tam się znajdowała. Trudno też tu mówić o regionalizmie, bo nikt nie mówi "na Zielona", "na Zachodnia" ani "na Pomorska".

Zatem jak to odmienić? Przez Tamki?

[Kpc21]

Przez Tamkę. Jeszcze "przez ulicę Tamka" ma jakiś sens (ale nie sądzę żeby było poprawne), ale na pewno nie "przez Tamka".